De vooruitzichten voor de Nederlandse hotelbranche zien er rooskleurig uit. Zowel voor dit jaar als 2025 wordt een groei in het aantal hotelovernachtingen van circa 4% voorzien. Ook in de daaropvolgende jaren blijft de vraag naar hotelovernachtingen in Nederland naar verwachting hoog. Bij een jaarlijkse groei van 3% in de periode 2026 t/m 2030 zijn er eind 2030 ongeveer 40 miljoen hotelgasten in Nederland, een kwart meer dan in 2023. De kans bestaat dat bij een aanhoudend hoge vraag de hotelbranche op den duur in bepaalde regio’s tegen haar grenzen aanloopt. De sector ontkomt er niet aan om te vernieuwen en te verduurzamen, om zowel toekomstbestendig te zijn als aan de toekomstige eisen van de hotelgast tegemoet te komen. Dit stelt ING Research in een onderzoek dat is gepubliceerd.
Voor 2024 en 2025 circa 4% groei verwacht
De vooruitzichten voor de Nederlandse hotelsector zijn positief. Zowel in 2024 als in 2025 zal het aantal hotelovernachtingen naar verwachting met circa 4% toenemen ten opzichte van het voorgaande jaar. Door een combinatie van hogere lonen en lagere inflatie heeft de consument meer geld tot zijn beschikking. Bovendien is er, ondanks de hogere prijzen, nog altijd de bereidheid om te betalen. Dit geldt overigens niet alleen voor de Nederlandse, maar ook voor de Europese hotelgast. Daarnaast zal de zakelijke markt naar verwachting verder herstel laten zien.
12% meer uitgaven aan reis en verblijf
De verwachting was in eerste instantie dat 2024 een minder goed jaar zou worden op het gebied van reizen dan het topjaar 2023, maar vooralsnog is er sprake van een aanhoudende groei. De uitgaven aan reis en verblijf, in binnen- en buitenland, lagen over de eerste vier maanden van 2024 gemiddeld 12% hoger dan in dezelfde periode een jaar eerder, blijkt uit ING transactiedata. Een flink deel van de toename in de vakantie-uitgaven komt door hogere prijzen. Zo werden pakketreizen in de eerste vier maanden van 2024 gemiddeld 8% duurder, hotels in Nederland 6% en tarieven bij bungalowparken en campings in Nederland stegen gemiddeld 9% in prijs.
Automatisering zorgt voor meer efficiency en lagere kosten
Nu de hotelsector weer enigszins is hersteld van de coronapandemie zijn er verschillende uitdagingen waar de komende jaren aan moet worden gewerkt door bedrijven om toekomstbestendig te blijven. Zo heeft nog altijd 43% van de hotels last van personeelstekorten. De sector ontkomt er dan ook niet aan om te innoveren, iets waar hotels zeker niet in voorop lopen. Gezien de structurele personeelstekorten is het echter belangrijk dat een deel van de werkzaamheden wordt geautomatiseerd. Denk daarbij aan een digitale check-in en het inzetten van schoonmaak- en afruimrobots. Ook kan meer gebruik worden gemaakt van nieuwe technologieën, zoals generatieve AI, waarmee bijvoorbeeld vragen van hotelgasten en specifieke hotelinformatie in de eigen taal kunnen worden beantwoord. Uiteindelijk zorgt automatisering voor meer efficiency, lagere kosten en minder fouten in de bedrijfsvoering.
Duurzaamheid versus gastcomfort
De horecasector is eveneens geen koploper op het gebied van verduurzaming. Vooral hotels zijn in grote mate belastend voor het milieu: gasten willen iedere dag schone handdoeken, zetten ramen open en tegelijkertijd de verwarming of airco aan en staan lang onder de douche. Op het gebied van duurzaamheid heeft de hotelbranche dan ook nog veel werk te verzetten. De meeste hotels willen wel stappen zetten, onder de voorwaarde dat het comfort van de gast er niet onder lijdt. Als eerste worden dan ook vooral laagdrempelige maatregelen genomen, zoals overstappen op groene stroom, het installeren van zuinige douchekoppen en elektrische laadpalen en geen monoverpakkingen meer gebruiken bij het ontbijt.
Voorstel om lage btw-tarief logies af te schaffen
Een recente nieuwe uitdaging betreft de verhoging van het lage btw-tarief logies van 9% naar 21%, zoals voorgesteld in het hoofdlijnenakkoord van de nieuwe coalitie. Hierdoor worden onder meer hotelkamers en huisjes op vakantieparken vanaf volgend jaar 11% duurder dan nu het geval is. Kampeerterreinen zijn van deze regeling uitgezonderd. Naar verwachting komt de prijsverhoging vrijwel volledig voor rekening van de gast. In hoeverre deze zich hierdoor laat tegenhouden is nog moeilijk te zeggen. Een hotelovernachting is voor de meeste consumenten een luxe product, waar eerder op wordt bezuinigd dan op meer essentiële goederen en diensten, zoals voeding en de kapper. Tegelijkertijd neemt in 2025 de koopkracht van de consument echter licht toe, waardoor de impact wellicht minder groot zal zijn. Ook in de afgelopen twee jaren lieten hotelgasten zich niet tegenhouden door de sterke prijsverhogingen.
Vraag blijft hoog de komende jaren
Als reisbestemming wordt Nederland steeds aantrekkelijker, onder meer vanwege ons klimaat met gematigde temperaturen, een stabiele geopolitieke omgeving en een relatief hoog serviceniveau. In de toekomst komen er naar verwachting dan ook meer reizigers naar Nederland, waardoor de vraag naar kamers hoog blijft en verder toeneemt. Bij een jaarlijkse groei van 3% in de periode 2026 t/m 2030 zijn er eind 2030 naar verwachting ongeveer 40 miljoen hotelgasten in Nederland, een kwart meer dan in 2023.
Kans reëel dat hotelsector tegen grenzen aanloopt …
“De kans bestaat dat de hotelwereld in Nederland bij een aanhoudende hoge vraag op den duur in bepaalde regio’s tegen haar grenzen aanloopt, zowel op het gebied van kamerbezetting, kamerprijs als personele bezetting”, stelt Sjuk Akkerman, Sector Banker Services & Leisure bij ING. “De komende jaren komen er in bepaalde populaire regio’s zoals het zich nu laat aanzien niet veel hotels meer bij. Steden en provincies, zoals Amsterdam, Maastricht en Zeeland, worden terughoudender met het verlenen van vergunningen voor nieuwe hotels.”
… innovatie en verduurzaming zijn daarom hard nodig
Akkerman: “Tegelijkertijd kan de service in hotels door structurele personeelstekorten meer en meer onder druk komen te staan. Hotels ontkomen er dan ook niet aan te investeren in innovatie om daarmee het personeelstekort deels op te lossen. Ook zal de hotelsector meer moeten doen op het gebied van verduurzaming, niet alleen vanwege regelgeving, maar ook om als hotel up-to-date te blijven en om aan de toekomstige eisen van de hotelgast tegemoet te komen.”